> geschiedenis in beeld: historische tekeningen Bunschoten
fragment van de illustratie van de verdwenen batterij
Een duik in een jongensboek
Soms krijg ik zo’n vraag waar mijn ogen nog net even meer van gaan twinkelen. Omdat ze anders zijn, omdat ik even in mijn eigen jongensboek mag duiken. Dit was er zo een: of ik een aantal historische tekeningen van cultuurhistorische plekken in Bunschoten wilde maken. Illustraties van hoe het er vroeger uit zag. Kortom: geschiedenis in beeld!
Een stripverhaal
De gemeente vroeg me in eerste instantie twee plekken te visualiseren, beide militair erfgoed. Later volgen er meer.
– een mobiele aspergeversperring (tankversperring);
– een verdwenen batterij (verschansing);
Plekken die tot leven komen door niet alleen de plek te laten zien, maar ook het verhaal er omheen te vertellen. Ik heb daarom een soort stripverhalen gemaakt. De strips worden in eerste instatie gebruikt op informatiepanelen op de plekken zelf. Later worden ze wellicht ook nog gebruikt in boeken en andere publicaties.
Het leuke van de beide plekken vond ik dat het om militaire plekken gaat. Plekken die je fantasie prikkelen. Plekken die laten zien hoe het landschap werkt, de omgeving. In feite moesten de tekeningen dus infographics zijn, die door kleurgebruik en sfeer de fantasie prikkelen en de geschiedenis tot leven brengen.
De verbeelding laten spreken
De aspergeversperring maakte onderdeel uit van de Grebbelinie. De versperring werd in de jaren ’30 aangelegd, en diende om Duitse tanks tegen te houden. Echt gebruikt zijn ze niet. Om te illustreren hoe de versperring werkt, heb ik een tekening gemaakt van de Grebbelinie in werking. Weilanden onder water dus. Het enige moment waarop dit zou kunnen zijn was tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voordat ik ging tekenen ben ik op zoek gegaan naar kraanwagens uit de jaren ’30, die de versperring op hun plek gehezen zouden kunnen hebben. Vervolgens heb ik samen met de gemeente de juiste Duitse tank op gezocht. Met deze informatie kon ik aan de slag. En zo ontstaat een scene uit een oorlogsstrip. Het verhaal ervoor en erna kan je bijna zo uit denken.
In tegenstelling tot de aspergeversperring is de batterij verdwenen. Alleen op oude topografische kaarten is terug te zien waar de verschansing heeft gelegen. Zeker is dat de Spakenburgse schutterij er geoefend heeft. Hoe de schutters er precies uit zagen is weer niet bekend. Maar wel dat de uniformen van een andere lokale schutterij als voorbeeld konden dienen. De gemeente hielp me tot slot aan de juiste kanonnen. Alle elementen kon ik tekenen. Maar nu nog de samenhang. Hoe stonden de schutters? Welk gereedschap hadden ze? Wat gebeurde er precies op welk moment? Na enig onderzoek begreep ik het helemaal en kon ik de tekeningen maken.
Meer historische strips?
Kijk eens onder deze link met een selectie van mijn strips.