Tag Archief van: duurzaamheid

visueel notuleren live tekenen sneltekenen getekend verslag Ronald van der Heide

 

Het waterschap Rivierenland organiseerde dit voorjaar de talkshow “het klimaat draait door”. Het format laat zich raden: er was een vlotte presenator (v), veel gasten en wat optredens. En ik schoof aan als visueel notulist. En dat allemaal voor de camera.

Van cartoons en tekeningen…

Tijdens de talkshow vatte ik interviews samen in cartoons en korte stripjes. Na de interviews verschenen de tekeningen op grote schermen in de zaal. Zo ontstond er een directe terugblik op wat er gebeurd was.

naar visuele notelen

Na de laatste interviews voegde ik alle tekeningen samen tot onderstaand getekend verslag: visuele notulen die de sfeer en dynamiek van de middag mooi weer geven.

(met hartelijke dank aan Peter Venema voor het gebruik van bovenstaande foto)

visuele notulen getekend verslag talkshow visueel notulist sneltekenen live tekenen strips infographics klimaat energie

Visuele notulen debat verslag visual notes van maatschappelijk debat. Ronald van der Heide is live tekenaar, stripmaker en maakt infographics. Klik hier voor meer visual thinking. illustratie maatschappelijk debat klimaat neutraal adaptatie snel tekenaar live visuele notulen visual notes visual thinker duurzaamheid CO2 klimaatneutraal kringlopen toekomst duurzaamheid

CO2-neutraal, klimaatadaptatie, duurzame energie. Dit waren de thema’s van het maatschappelijk debat in Woerden afgelopen 23 november. Tijdens het debat tekende ik live mee en maakte ik bovenstaande visuele notulen.

 

Experts en burgers

In aanloop naar het eigenlijke debat kregen experts het woord. Zij schetsten hun ideeën en beelden over een klimaatneutraal Woerden. Van de wethouder tot de deskundige, van de specialist van TNO tot de bewoner, van de visionair Thijs Lindhout tot ambitieuze doeners van Duurzaam Woerden. Allemaal zien ze kansen en mogelijkheden. Die samen een mooie toekomst illustreren.

Wat kan je als burger zelf? Klimaatneutraal worden blijkt zonder al teveel moeite en kosten te kunnen. En als je zelf klimaatneutraal bent (of tenminste een stuk zuiniger met je energie omgaat), dan kan je nog een stap verder gaan. De energie van jouw huis aan die van de buren koppelen, de accu van de elektrische auto op het energienet, samen een energie cooperatie oprichten – met hernieuwbare energie natuurlijk. En maak van besparen leuk! Maak er een spel van of competitie. Kortom, slimme combinaties en zorgen dat het leuk wordt, dát is de juiste strategie. Al met al een hoopvolle en inspirerende avond. Als het aan de sprekers lag.

 

Klimaatneutraal?

Terwijl ik nog de laatste tekeningen maakte van de sprekers opende het debat met de zaal zelf. Een zaal die de mogelijkheden ook zag, maar die ook dilemma’s tegenkomt. Want ja, je huis CO2-neutraal maken kan, waar begin je? Waar is winst te behalen? En wat doe je met die zojuist aangeschafte HR-ketel. Is het niet zonde om die bij het afval te zetten? En waarom zelf klimaatneutraal gaan, terwijl verderop nieuwe huizen worden gebouwd die nog energie verbruiken? De vraagstukken die iedereen wel heeft aan de keukentafel.

En misschien is die stap nog wel de moeilijkste. Hoe zorg je dat energiebesparing écht laagdrempelig wordt? Hoe krijg je mensen zo ver dat het geen moeite kost of dilemma’s oproept. Als ik dat toch wist…

 

Visuele notulen!

In ieder geval is het elke keer weer een feest als je zo’n avond mag afsluiten. Aan de hand van de illustratie hierboven gaf ik een terugblik op de avond. Een avond die wellicht de eerste stap is naar een klimaatneutraal Woerden. En daar teken ik graag voor.

 

visuele notulen debat visueel verslag klimaatneutraal visual notes maatschappelijk debat klimaat neutraal klimaat adaptatie snel tekenaar live visuele notulen visual notes visual thinker duurzaamheid CO2 klimaatneutraal kringlopen toekomst duurzaamheid > Meer over CO2-neutraal? Eerder maakte ik deze infographics over het koppelen van kringlopen en energiestromen

> Meer weten over visuele verslagen? Klik hier

In december 2015 werd een akkoord tijdens de klimaattop in Parijs gesloten. Een veelbelovend akkoord, waar impliciet in staat dat fossiele brandstoffen geen toekomst meer hebben. Terwijl dat akkoord werd gesloten was ik bezig met een infographics over hoe je dat dan voor elkaar krijgt: een wereld zonder fossiel, een wereld die klimaatneutraal is.

 

 

Infographics naar een wereld zonder fossiel visualiseert een klimaatneutrale wereld, people planet profit en een circulaire economie. Ronald van der Heide is illustrator, maakt infographics en is striptekenaar.

 

Ik maakte de infographics in opdracht van Fosbury Energy, een adviesbureau dat zich bezighoudt met energievraagstukken. Het bureau heeft zijn naam ontleend aan Dick Fosbury, een hoogspringer.

 

Dick Fosbury was de eerste die achterwaarts over de lat sprong. Met dezelfde energie kon hij veel hoger springen dan zijn concurrenten. En vanuit die gedachte heeft Fosbury Energy zijn visie op het energievraagstuk ontwikkeld. In hun visie moet je veel verder gaan dan energie besparen en investeren in duurzaamheid.

 

Overstappen op hernieuwbare energiebronnen en besparen op afval is de eerste stap. Maar om écht verder te komen moet je verbindingen aangaan. Samenwerkingen zoeken. Verbindingen tussen buren, tussen bedrijven, particulieren en overheden, tussen bedrijven onderling. Bijvoorbeeld omdat het ene bedrijf reststromen heeft die grondstoffen voor de ander zijn.

 

Natuurlijk, helemaal nieuw en onbekend zijn deze principes niet. Het sluit nauw aan op het idee van een circulaire economie of Cradle2Cradle. Fosbury zoekt het juist ook in de praktische vertaling om ver te komen. Net zoals de hoogspringer.

infographics sustainability landscapes cotton textiles crops Africa Ghana hand drawn conference

Een dampende kop koffie, een warme trui, van dát weer is het terwijl ik dit schrijf. Het achterliggende teelt- en productieproces achter die koffie en trui heeft nogal wat voeten in aarde. En de huidige praktijk kan een stuk duurzamer.

 

In verschillende programma’s werkt Solidaridad aan een duurzame teelt en productie. Afgelopen najaar heb ik in twee infographics gevisualiseerd welke principes daarbij worden gehanteerd. De infographics vormen een tweeluik: sustainable landscapes. De infographics worden gebruikt om kennis te delen, bijvoorbeeld op conferenties en symposia.

infographics sustainability landscapes cotton textiles crops Africa Ghana hand drawn conference Solidaridad climate smart agriculture water drought communities   infographics sustainability landscapes coffee roaster crops Mexico Bolivia Peru diseases hand drawn conference Solidaridad climate smart agriculture water drought communities story telling rainforest

De twee infographics gaan over twee verschillende gewassen -katoen en koffie- in twee verschillende werelddelen, Afrika en Latijns & Zuid-Amerika. In beide gevallen gaat de verduurzaming over samenwerking. Samenwerking met lokale boeren, gemeenschappen, ontwikkelingsorganisaties, overheden en multinationals.

 

De infographics over katoen legt de nadruk op de samenwerking tussen publieke en private sector. In de infographics over koffie ligt de nadruk meer op wat een duurzame productie oplevert voor multinationals, in dit geval de branders. Welke winst zij kunnen behalen, op de korte termijn, en in de toekomst.

 

En terwijl ik nu de laatste slok koffie neem, weet ik nu ook hoe koffie geteeld en verwerkt wordt. Dat het productieproces van koffie veel smerig, nutrientrijk afval oplevert. Dat daar op vlak van duurzaamheid en milieu nog een hoop te winnen valt. En ook dat de eerste stappen worden gezet, de stappen naar een mooie toekomst met koffie die iedereen goed smaakt!

getekend verslag bewoners traject Kanis. Ronald van der Heide is striptekenaar, maakt infographics, illustrator op het vlak van ruimtelijke ordening, circulaire economie, klimaatadaptatie, landschap en natuur. sneltekenen bewoners

 

De gemeente Woerden vroeg mij te sneltekenen bij het proces met bewoners in Kanis. Of zoals de bewoners het zelf noemen: dé Kanis. De Kanis ligt op het veen, een slappe ondergrond waardoor de straten, tuinen en rioleringen verzakken. Om dat probleem op te lossen gaat de komende jaren de openbare ruimte in het dorp integraal op de schop.
getekend verslag bewoners traject Kanis. Ronald van der Heide is striptekenaar, maakt infographics, illustrator op het vlak van ruimtelijke ordening, circulaire economie, klimaatadaptatie, landschap en natuur. sneltekenen bewoners

 

De getekende verslagen van de bewonersavonden werden gebruikt als visuele notulen, zowel voor bewoners als voor ambtenaren. Daarnaast vroeg de gemeente mij in verschillende impressies te visualiseren hoe je in de inrichting van de openbare ruimte kan aanpakken: doe je alleen het openbare gebied, of ook de tuinen, en in hoeverre pas je nieuwe technieken toe?

Ronald van der Heide is sneltekenaar en tekent in processen met bewoners, ruimtelijke ordening, klimaat stedenbouw. Ronald van der Heide maakt infographics, strips en illustraties en is illustrator. sneltekenen bewoners

Tot slot heb ik ook nog het processchema in beeld gebracht. Het schema laat de stappen en het tijdspad zien, om van de Kanis een toekomstbestendig dorp te maken.

Ronald van der Heide is sneltekenaar en tekent in processen met bewoners, ruimtelijke ordening, klimaat stedenbouw. Ronald van der Heide maakt infographics, strips en illustraties en is illustrator.

Wat er in De Kanis gebeurt is bijzonder en innovatief. Deels vanwege de grootse plannen om de verzakkingsproblemen in het dorp goed aan te pakken, deels vanwege de procesaanpak. Met tekeningen ontstond een laagdrempelige en toegankelijke manier om bewoners en ambtenaren te informeren.

 

En als je zo innovatief bent, mag je dat te delen. Meer over de Kanis is te lezen op ruimtelijkeadaptie.nl, het kennisportaal voor klimaatadaptatie in Nederland van het ministerie van I&M. Want uiteindelijk draait het daar om: van de Kanis een klimaatbestendig dorp te maken.

 

Op deze site meer berichten over de Kanis en bodemdaling:

> wie houdt Kanis droog?

> visualisatie bodemdaling

 

Fit-for-purpose land administration. Ronald van der Heide is illustrator, infographic artist and graphic facilitator. Infographics on land administration. Theme's are sustainability, energy, fair trade, landscape

Kadaster International vroeg mij in infographics hun concept ‘fit-for-purpose-land adminstration’ te visualiseren. Dit concept is bedacht om op een effectieve manier een kadastraal systeem in te voeren in landen waar dat ontbreekt.

 

Nederland heeft al ruim 200 jaar een kadastraal systeem, waarin grondeigendommen zijn vastgelegd. Tot op de centimeter nauwkeurig. 75% van de landen heeft niet zo’n systeem, waardoor grondeigendommen niet vastgelegd zijn. Je voorkomt echter een hoop gedoe wanneer je wél weet van wie welke grond is.

 

Volgens de conventionele methoden is het invoeren van een nieuw kadastraal systeem een tijdrovende en dure klus. Het Kadaster heeft daarom naar een werkwijze gezocht die aansluit op het snel kunnen invoeren van zo’n nieuw systeem. Fit-for-purpose.

 

De tekening is gemaakt in een Engelse en Spaanse versie en wordt gebruikt om te laten zien hoe de fit-for-purpose-werkwijze in elkaar steekt, met als doel binnen één generatie een land te voorzien van een kadastraal systeem.

Fit-for-purpose land administration. Ronald van der Heide maakt infographics, illustraties en is tekenaar. Hij treedt ook op als sneltekenaar. Infographics over concept van kadaster. Thema's duurzaamheid, economie, landschap en participatie.

Ronald van der Heide maakt infographics, is sneltekenaar, illustrator en stripmaker. Infographic over landschap, stedenbouw, architectuur, water, infrastructuur en bodemdaling voor congres.

Het Programmabureau Groene Hart vroeg mij een visualisatie in de vorm van een infographic te maken over bodemdaling, welke aspecten daarbij komen kijken en welke scenario’s er zijn voor de toekomst. De infographic is gebruikt tijdens het symposium ‘In het veen’. De infographic heeft tot doel de problematiek op de agenda van bestuurders te zetten.

Het Nederlandse polderlandschap bestaat voor een groot deel uit veengebieden. Gebieden die zijn ontstaan toen het landschap nog voor een groot deel uit moerassen bestond. Dode planten stierven af, vielen op de grond maar verteerden niet omdat de bodem nat was. Bij het ontginnen van het landschap werd het water uit de bodem onttrokken, waardoor de plantenresten in contact kwamen met de lucht. Het gevolg: de planten verteerden en de bodem daalde.

Naast het proces van het verteren (verbranden) van het veen zijn er andere oorzaken: zo zorgen wegen en huizen voor extra druk op het veen, waardoor de bodem ingedrukt wordt. Gevolg: meer bodemdaling.

Met deze wetenschap is de vraag: hoe verder? Hoe voorkomen we dat we straks een financiele strop van miljarden euro’s hebben. Welke toekomstscenario’s zijn er?

Ronald van der Heide maakt infographics, is sneltekenaar, illustrator en stripmaker. Infographic over landschap, stedenbouw, architectuur, water, infrastructuur en bodemdaling voor congres.

Bodemdaling is dus een grote opgave voor de toekomst. Maar ook een complexe opgave, waar veel partijen bij betrokken zijn. Een echt antwoord op bodemdaling is dus een lastig proces.

Ronald van der Heide is illustrator, sneltekenaar en maakt infographics. Tekening voor uitnodiging symposium In het Veen over bodemdaling, landschap, stedenbouw, architectuur, infrastructuur.

illustratie voor de uitnodiging van het symposium ‘In het Veen’

De hele problematiek van bodemdaling vormde voor mij tevens inspiratie voor onderstaande strip in Blauwe Kamer, tijdschrift voor landschapsarchitectuur en stedenbouw. Iets minder diplomatiek dan de infographic, maar daarom wel zo verhelderend hoe lastig het proces is.

Strip over bodemdaling, landschap, architectuur en stedenbouw. Visualisatie van hoe lastig het proces is.

infographic duurzame kleding. Studio Ronald van der Heide maakt infographics voor wetenschappelijke academische artikelen duurzaamheid energie fair trade derde wereld ontwikkelingswerk

Solidaridad vroeg mij hun visie op de productie van vezels ten behoeve van kleding te visualiseren in een infographic. De infographic vormt de samenvatting van dit artikel.

De conventionele vezels voor kleding komen uit katoen. De katoenteelt en –productie zijn echter weinig duurzaam. In hun visie stelt Solidarid dat de huidige verduurzaming in de sector een goede stap is, maar wel slechts een eerste stap. Een echte omslag naar duurzame katoen kan worden bereikt door een holistische en samenhangende aanpak van de teelt en het productieproces. Zo’n aanpak brengt fundamentele vragen met zich mee. Want hoewel al behoorlijk wat katoen biologisch geproduceerd wordt, wordt daarbij bijvoorbeeld niet de vraag gesteld of de biologisch geteelde katoen wel het beste gewas is voor de akkers waar het op groeit. Én of katoen überhaupt wel de meest duurzame vezel is voor de textielindustrie.

Kortom, interessante vraagstukken die ik graag helder en overzichtelijk visualiseer. En waarbij ik mijn eigen kleding toch weer net even wat anders draag…

Klik hier voor meer info op de site van Solidaridad.

 

infographic duurzame kleding. Studio Ronald van der Heide maakt infographics voor wetenschappelijke academische artikelen duurzaamheid energie fair trade derde wereld ontwikkelingswerk